Heb je al gehoord van shilajit? Dit zwarte, harsachtige goedje staat bekend om zijn talrijke gezondheidsvoordelen. Maar wat is shilajit precies? Hoe kan het jou ten goede komen? En is het de moeite waard om te proberen? In deze blog onthullen we niet alleen hoe shilajit-supplementen werken, maar ook de aanbevolen dosering en mogelijke bijwerkingen. Ontdek of shilajit iets voor jou is.
Wat is shilajit?
Shilajit, ook wel mumijo genoemd, is een natuurlijk product dat voorkomt in bergen en hoogvlaktes, zoals het Himalayagebergte. In de volksmond staat het ook bekend als ‘tranen van de rotsen’. Al duizenden jaren wordt het gebruikt in de Ayurvedische geneeskunde vanwege de vermeende gezondheidsvoordelen. Als voedingssupplement begint het inmiddels ook in het westen aan populariteit toe te nemen.
Shilajit ontstaat door de eeuwen heen door de langzame afbraak van planten. Het bestaat uit een complexe mix van organische en anorganische stoffen die langzaam uit de rotsen in bergachtige gebieden sijpelen. Vandaar ook de benamingen als ‘tranen van de rotsen’. Het is rijk aan antioxidanten, mineralen en bevat vooral fulvinezuur, het hoofdbestanddeel van shilajit.
Rotsen in de Himalaya gebergten waar shilajit van nature voorkomt
Toegegeven: shilajit ziet er een beetje apart uit. Shilajit heeft meestal een donkere, teerachtige textuur en een diepe bruin tot zwarte kleur. In zijn natuurlijke vorm lijkt het vaak op een dikke, kleverige hars. Maar shilajit kan in verschillende vormen voorkomen, afhankelijk van hoe het is verwerkt en gezuiverd voor consumptie.
De naam "Shilajit" komt van het Sanskriet woord "Shilajatu," wat "verwoester van zwakte" betekent. Klinkt krachtig, toch? Laten we eens kijken naar enkele van de belangrijkste eigenschappen die shilajit zo interessant maken, te beginnen met de belangrijkste component: fulvinezuur.
Shilajit hars
Fulvinezuur: het hoofdbestanddeel van shilajit
Zoals we al schreven is fulvinezuur de belangrijkste component van shilajit. Wat is fulvinezuur precies? Dit is een natuurlijke stof die wordt aangetroffen in bodems en organisch materiaal, zoals humus en plantenresten. Het is een mix van organische zuren en verbindingen die worden gevormd tijdens het rottingsproces van plantaardig materiaal door bacteriën in de bodem.
Wat fulvinezuur zo bijzonder maakt, is zijn vermogen om mineralen en voedingsstoffen te binden en te transporteren, waardoor ze beschikbaar worden voor plantenwortels. Hierdoor wordt het ook wel gebruikt als een bodemverbeteraar voor plantenvoeding in de landbouw en tuinbouw. Een soort Pokon dus.
De reden? In het verleden was landbouwgrond van nature rijk aan fulvinezuur. Helaas wordt (niet-biologische) grond bespoten met pesticiden en kunstmest. Hierdoor kunnen de goede bacteriën in de bodem niet overleven en is de grond arm aan fulvinezuur geworden. Het gevolg van een tekort aan fulvinezuur in de bodem? Planten kunnen mineralen onvoldoende omzetten naar een biologisch beschikbare vorm voor mensen. Hierdoor ontstaat er een risico op een mineralentekort.
Fulvinezuur wordt ook wel gebruikt als een bodemverbeteraar voor plantenvoeding.
Daarom wordt fulvinezuur soms ook gebruikt in voedingssupplementen. De theorie is dat supplementen met fulvinezuur de opname van mineralen in het lichaam helpen verbeteren. Dit is meteen ook dé reden waarom shilajit zo krachtig is. Want dit zwarte goedje is rijk aan mineralen én fulvinezuur. Win-win!
Wat is de werking van shilajit?
Shilajit wordt al meer dan 4000 jaar gebruikt. Geen wonder. Want dankzij zijn unieke samenstelling - bestaande uit 84(!) verschillende soorten mineralen en fulvinezuur - zou shilajit verschillende positieve effecten hebben op ons lichaam. Zo zou shilajit goed zijn voor het volgende:
- Vitaliteit en energie*: een van de meest aantrekkelijke eigenschappen van shilajit is het vermogen om jouw vitaliteit en energie een boost te geven. Veel mensen melden dat ze zich energieker en alerter voelen na het gebruik van shilajit. Dit zou kunnen komen door de overvloed aan mineralen en bioactieve stoffen die het bevat.
- Stressvermindering*: het moderne leven kan behoorlijk stressvol zijn, wat een negatieve invloed kan hebben op onze algehele gezondheid. Shilajit kan mogelijk helpen bij het verminderen van stress en het bevorderen van ontspanning. Dit kan bijdragen aan een gevoel van welzijn en balans in ons drukke leven.
- Immuun ondersteuning*: een sterk immuunsysteem is belangrijk voor een goede gezondheid. Shilajit kan mogelijk bijdragen aan een gezond immuunsysteem. De antioxidanten en bioactieve stoffen in shilajit kunnen helpen bij het neutraliseren van vrije radicalen en het ondersteunen van het lichaam bij de strijd tegen ziekteverwekkers.
- Goed voor de hersenen*: een studie gepubliceerd in het International Journal of Alzheimer’s Disease in 2012 toonde aan dat de antioxidatieve effecten van shilajit positief kunnen bijdragen aan de hersengezondheid en cognitieve functie. In het bijzonder werd gevonden dat fulvinezuur in shilajit de opbouw van tau-eiwitten kan voorkomen, wat celbeschadiging in de hersenen kan veroorzaken.
- Verhoogt de testosteronspiegel*: een dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie uit 2016 waarbij Shilajit werd toegediend aan gezonde mannelijke vrijwilligers in de leeftijd van 45-55 jaar, toonde aan dat na 90 dagen alle deelnemers die shilajit gebruikten een toename zagen in zowel het totale als het vrije testosteron.
- Herstel en regeneratie*: sporters merken soms op dat shilajit kan bijdragen aan een sneller herstel na inspanning. Dit kan te maken hebben met de mineralen in shilajit, die helpen bij het aanvullen van verloren voedingsstoffen en het bevorderen van herstelprocessen in het lichaam.
*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.
Hoe shilajit te gebruiken
Hier zijn enkele van de meest voorkomende vormen waarin shilajit beschikbaar is:
- Hars: dit wordt ook wel shilajit resin genoemd. Dit is de meest pure en onbewerkte vorm van shilajit, rechtstreeks verzameld uit de bergen. Deze vorm bevat veel mineralen, fulvinezuur en andere bioactieve stoffen in hun meest geconcentreerde vorm.
- Poeder: shilajit kan worden vermalen tot fijn poeder. Dit donkerbruine poeder kan gemakkelijk worden gemengd met vloeistoffen of voedsel.
- Capsules en tabletten: kies je liever voor gemak? Shilajit-extracten worden vaak verwerkt in capsules of tabletten. Deze bevatten meestal gestandaardiseerde hoeveelheden shilajit-extract en zijn perfect voor degenen die niet kunnen wennen aan de smaak of textuur van de hars of het poeder.
Wat is het beste tijdstip om shilajit supplementen te gebruiken? Omdat dit supplement een energieverhogende werking kan hebben, raden wij aan het in de ochtend tijdens de maaltijd in te nemen.
De dosering van shilajit
Shilajit is verkrijgbaar in verschillende vormen, waaronder poeder, hars, capsules en tabletten. De juiste dosering kan variëren afhankelijk van het product en je persoonlijke behoeften, dus het is belangrijk om de aanbevelingen op de verpakking te volgen.
De standaarddosering van shilajit is ongeveer 300 tot 500 mg per dag. Dit is een veilige dosis voor de meeste mensen. Ben je een nieuwe gebruiker van shilajit? Dan raden wij aan om met een lagere dosis te beginnen en deze geleidelijk te verhogen om te zien hoe jouw lichaam reageert.
Veiligheid voorop! Dit zijn de bijwerkingen van shilajit
Over het algemeen wordt shilajit als veilig beschouwd voor de meeste mensen wanneer het op de juiste manier wordt gebruikt en in matige hoeveelheden. Toch is het raadzaam om eerst met een arts te overleggen voordat je shilajit of een ander supplement aan je dieet toevoegt, vooral als je al bestaande gezondheidsproblemen hebt of medicijnen gebruikt.
Hoewel shilajit als veilig wordt beschouwd, kunnen sommige mensen bijwerkingen ervaren, zoals milde maag- en darmklachten, allergische reacties, of mogelijke interacties met medicijnen. Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Dan wordt gebruik van shilajit ontraden. Dit komt doordat er nog onvoldoende informatie beschikbaar is bij gebruik ervan.
Shilajit kopen
Klaar om shilajit te ontdekken? Ga op zoek naar betrouwbare bronnen en kies voor gecertificeerde supplementen van hoge kwaliteit.
Bronnen:
Shilajit: a natural phytocomplex with potential procognitive activity (2012). https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22482077/
Clinical evaluation of purified Shilajit on testosterone levels in healthy volunteers (2016) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26395129/
Shilajit extract reduces oxidative stress, inflammation, and bone loss to dose-dependently preserve bone mineral density in postmenopausal women with osteopenia: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial (2022) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35933897/